Fiche van een vraag of interpellatie

Vacatures Contact

Schriftelijke vraag betreffende de bewustmaking van fietsers en stepgebruikers

Indiener(s): Geoffroy Coomans de Brachène
aan: Elke Van den Brandt, Minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, belast met Mobiliteit, Openbare Werken en Verkeersveiligheid (Vragen nr 1347)

Datum ontvangst: 07/09/2022		Datum publicatie: 16/11/2022
Zittingsperiode: 19/24	Zitting: 22/23	Datum antwoord: 08/11/2022

Datum	behandeling van het stuk	Indiener(s)	Referentie	Blz.
21/09/2022	Ontvankelijk

Vraag	In 2017 publiceerden de Zwitserse verkeersveiligheidsautoriteiten een virale spot¹ bedoeld om fietsers bewust te maken van de gevaren op de weg en de naleving van de code. In plaats van de kijkers op een gewelddadige manier te choqueren, werd de voorkeur gegeven aan zwarte humor om de boodschap beter over te brengen en zwakke weggebruikers aan het denken te zetten. In dit verband roept het filmpje op dat het in bijna één op de twee gevallen de fietser is die in gebreke blijft, een cijfer dat het bekijken waard is. Ik wil graag opheldering over de volgende punten: Beschikt u over de cijfers van de ongevallen met fietsers in het Brussels Gewest voor de jaren 2018, 2019, 2020, 2021 en tot nu toe in 2022? Beschikt u over de cijfers van de ongevallen met voetgangers in het Brussels Gewest voor de jaren 2018, 2019, 2020, 2021 en tot op heden in 2022? Kunt u voor elk van deze jaren aangeven in hoeveel procent van de gevallen de fietser verantwoordelijk was voor het ongeval? Zou het mogelijk zijn om aan te geven of er alleen materiële schade, gewonden of zelfs doden zijn gevallen? Kunt u voor elk van deze jaren aangeven in hoeveel procent van de gevallen de trottoirband verantwoordelijk was voor het ongeval? Zou het mogelijk zijn om aan te geven of er alleen materiële schade, gewonden of zelfs doden zijn gevallen? Kunt u, gezien de aanzienlijke toename van het gebruik van fietsen en scooters in de afgelopen jaren, met name door minder ervaren gebruikers, aangeven of de bevindingen van Zwitserland en Brussel elkaar overlappen, zelfs gedeeltelijk? En zo niet, wat zou de verschillen rechtvaardigen? Heeft u cijfers over fietsers in het Brusselse gewest tot nu toe, maar ook over voetgangers? Welk deel van hen gebruikt zowel fietsen als steps? Is er onlangs een campagne georganiseerd om mensen bewust te maken van het verantwoorde gebruik van fietsen en steps? En zo niet, staat het op de agenda voor de nabije toekomst? Zo ja, moeten er dan aparte campagnes komen voor fietsers en stepgebruikers? Denkt u dat een campagne naar Zwitsers voorbeeld mogelijk is in Brussel, om de boodschap beter over te brengen en beter bij te dragen tot een vermindering van het aantal verkeersslachtoffers?


Antwoord	Voor de elektrische steps: de groei van het aantal ongevallen per e-step is iets lager dan de groei van het gebruik van (gedeelde) e-steps. Voor fietsers :de groei van het aantal fietsers is sterker dan de groei in het aantal ongevallen : • De schatting van de groei van het aantal fietsers op basis van telpalen 2020-2021 is +12,3%, het aantal gewonde fietsers is met 0,5% gestegen • De schatting van de groei van het aantal fietsers op basis van telpalen in 1e helft van het jaar 2022 tov 1e helft van het jaar 2021 is +38%, het aantal gewonde fietsers is met +17% toegenomen Het aantal ongevallen met gewonden (ongeacht de ernst) waarbij fietsers betrokken waren in het BHG bedraagt: In 2018: 877 In 2019: 971 In 2020: 1062 In 2021: 1061 In 2022 (tot 30.06): 533 Deze cijfers moeten in perspectief geplaatst worden, rekening houdend met de sterke stijging van fietsers. Het aantal ongevallen met gewonden (ongeacht de ernst) waarbij stepgebruikers betrokken waren in het BHG bedraagt: In 2018: 150 In 2019: 163 In 2020: 459 In 2022 (tot 30.06): 354 Uit de ongevallendatabanken kan niet worden afgeleid wie van de betrokken partijen verantwoordelijk is. De verantwoordelijkheid wordt vastgesteld door justitie. Uit de ongevallendatabanken kan niet worden afgeleid wie van de betrokken partijen verantwoordelijk is. De verantwoordelijkheid wordt vastgesteld door justitie. In het Brussels Gewest willen we sensibiliseringsacties ondernemen om iedereen ertoe aan te zetten de regels te volgen. We merken in Brussel, maar ook elders, dat het risico op de weg momenteel niet eerlijk is verdeeld. Het is maatschappelijk niet aanvaardbaar dat de meest kwetsbare weggebruikers, die het minste letsel bij anderen veroorzaken, meer worden blootgesteld aan ernstige ongevallen dan degenen die het meeste letsel veroorzaken, en dit ongeacht de notie van verantwoordelijkheid van de betrokken partijen bij het ongeval. Hoewel alle gebruikers fouten maken tijdens hun verplaatsingen, dragen ze niet allemaal dezelfde gevolgen in termen van zwaarte of risico voor anderen. Bij de overgrote meerderheid van de ernstige ongevallen is ten minste één automobilist betrokken. Ook zware vrachtwagens zijn vaak betrokken. De Brusselse cijfers bevestigen de trends die de Europese Commissie naar voren schuift in een studie over het jaar 2019, die betrekking heeft op alle Europese landen samen: de belangrijkste oorzaken van verkeersdoden zijn auto's als tegenpartij (of automobilisten zonder tweede betrokken partij) De beschikbare gegevens en cijfers over de evolutie van het gebruik van fietsen en steps zijn beschikbaar op de website. De meeste gebruikers in de stad beperken zich niet tot één vervoerswijze. Het is op basis van de beschikbare gegevens niet echt mogelijk om een aantal gebruikers per vervoerswijze te bepalen, maar wel een aantal verplaatsingen of de gebruiksfrequentie van de verschillende vervoerswijzen. Aan de hand van geactualiseerde gegevens op basis van de reizigersenquête kunnen de verschillende vormen van mobiliteitsgebruik verder worden verduidelijkt. Voor steps in privébezit hebben we geen cijfers. Voor deelsteps wordt het aantal unieke gebruikers voor de maand juni '22 geschat op 120.000. Let wel, dit is slechts een geschatte grootteorde. Het cijfer is berekend op basis van het aantal gebruikers van de marktleider, die 50% van het marktaandeel vertegenwoordigt, dat vervolgens met 1,5 wordt vermenigvuldigd om niet 2 x gebruikers van verschillende deelstepoperatoren mee te tellen. Er heeft deze zomer een informatie-/sensibiliseringscampagne voor stepgebruikers plaatsgevonden over de nieuwe regels van de Wegcode. Aangezien rijden onder invloed als oorzaak van ongevallen werd aangeduid in onderzoeken in Brusselse ziekenhuizen, is de recente verslavingscampagne uitgebreid tot stepgebruikers en fietsers. Er worden ook andere acties voorbereid voor deze doelgroep in 2023. Voor fietsers staat er in 2023 ook een campagne op het programma, waarin specifiek aandacht zal worden besteed aan nieuwe fietsers. De twee genoemde doelgroepen verschillen op het vlak van gender en leeftijd, maar ook inzake het nemen van risico’s. Bovendien is ook het massale gebruik van deelvoertuigen in het geval van de steps een factor. Om die redenen worden aparte campagnes beoogd. Naast de sensibiliseringscampagnes werd er ook grondig werk verricht bij de leerlingen van het lager en secundair onderwijs om hun fiets- en stepvaardigheden en hun kennis van de verkeersregels te verbeteren. Dit wordt mogelijk gemaakt door een nauwe en continue samenwerking met vzw’s die tal van projecten opzetten, zoals het fietsbrevet en het multimodale brevet (met o.a. de step). Het doel van deze acties is de gebruikers van morgen vanaf zeer jonge leeftijd op te leiden en te sensibiliseren om zich veilig te verplaatsen, met als doel de door u aangehaalde problemen te voorkomen.